สรุปสั้นๆ — Hydroxyzine
- เป็นยาแก้แพ้ ลดความกังวล ช่วยให้นอนหลับ
- กินก่อนหรือหลังอาหารก็ได้
- ผลข้างเคียงที่พบบ่อย ทำให้ง่วงนอน
Hydroxyzine คือยาอะไร?
Hydroxyzine(ไฮดรอกไซซีน) มีชื่อการค้าที่คนไทยรู้จัก เช่น Atarax (อาทาแรกซ์) เป็นยาที่ใช้แก้แพ้หรือช่วยให้ผ่อนคลาย ยาตัวนี้ยังมีผลต่อสมองและระบบประสาท ทำให้รู้สึกสงบ ผ่อนคลาย และอาจง่วงนอนได้ด้วย
Hydroxyzine กินยังไง?
💊 ผู้ใหญ่
ขนาดยาโดยทั่วไป:
- อาการคัน/แพ้: 25 mg วันละ 3-4 ครั้ง
- วิตกกังวล: 50 mg วันละ 4 ครั้ง
- ช่วยให้นอนหลับ: 25–100 mg ก่อนนอน
- กินก่อนหรือหลังอาหารก็ได้
“ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ทุกครั้ง”
หากใช้ตามคำแนะนำของแพทย์อยู่ ให้ใช้ต่อไป ห้ามปรับขนาดยาเอง
ยา Hydroxyzine แก้อะไร?
- บรรเทาอาการแพ้ เช่น คัน ลมพิษ ผื่นแดง
- ใช้ลดความวิตกกังวลและความเครียด
- ช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้นในบางกรณี
- ใช้ลดอาการคลื่นไส้อาเจียน
Hydroxyzine ทำงานยังไง?
- ลดอาการแพ้และคัน โดยบล็อกฮิสตามีน ทำให้อาการคัน ผื่น หรือบวมลดลง และช่วยให้กล้ามเนื้อเรียบ (ในหลอดลม หลอดเลือด ลำไส้) ผ่อนคลาย
- ทำให้สงบและง่วงนอน เพราะยับยั้งอะเซทิลโคลีน ซึ่งช่วยลดความตื่นตัวของสมอง (เลยรู้สึกผ่อนคลายหรือง่วง)
- ลดคลื่นไส้และอาเจียน โดยไปกดส่วนของสมองที่ควบคุมอาการอาเจียน
ข้อควรระวัง / ผลข้างเคียง
ที่พบบ่อย
มักไม่รุนแรงและสามารถหายไปเองได้ เช่น:
- ง่วงนอนมากๆ 😴 ห้ามขับรถหรือใช้เครื่องจักร
- ปากแห้ง: ดื่มน้ำบ่อย ๆ หรืออมลูกอม
- เวียนศีรษะ: ลุกจากที่นั่งหรือเตียงช้าๆ
- ผื่นขึ้น
ผลข้างเคียง เช่น อาการง่วงนอนและสับสน อาจเกิดขึ้นบ่อยในผู้สูงอายุ
🚨 ผลข้างเคียงรุนแรง
- อาการแพ้ยา เช่น ลมพิษ หายใจลำบาก หรือบวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือคอ
- หัวใจเต้นเร็วหรือแรงผิดปกติ
- ปวดศีรษะพร้อมกับอาการเจ็บหน้าอก
- เวียนศีรษะรุนแรงหรือเป็นลม
- อาการชัก (convulsions)
หากเกิดผลข้างเคียงรุนแรง หยุดใช้และพบแพทย์ทันที
ผลข้างเคียงระยะยาว
- การใช้ระยะยาว(มากกว่า 4 เดือน) เสี่ยงภาวะสมองเสื่อม(dementia) โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ
ใครไม่ควรใช้ Hydroxyzine
🚫ห้ามใช้
- ตั้งครรภ์/ให้นมบุตร
- ห้ามใช้ในผู้ที่มีภาวะ Long QT Syndrome (โรคหัวใจ)
- แพ้ Hydroxyzine หรือแพ้ยาในกลุ่มเดียวกัน (เช่น Cetirizine)
⚠️ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้
- หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์: ทำให้ง่วงหนักขึ้น
- ไม่ควรใช้ร่วมกับยากดประสาท เช่น ยานอนหลับ หรือยาแก้ซึมเศร้า
- ระวังถ้ามี: โรคหัวใจ ต้อหิน ต่อมลูกหมากโต หรือลมชัก ลำไส้อุดตัน โพแทสเซียมในเลือดผิดปกติ (ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้)
- หากมียาประจำตัวควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้เพราะยาอาจตีกันได้
คำถามอื่นๆ เกี่ยวกับ Hydroxyzine
กิน Hydroxyzine เพื่อช่วยหลับทุกวันได้ไหม?
- Hydroxyzine อาจช่วยให้หลับง่ายขึ้น แต่ไม่ใช่ยานอนหลับโดยตรง และมีผลข้างเคียงที่อาจเป็นปัญหาในระยะยาว หากมีปัญหานอนไม่หลับ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางเลือกที่ปลอดภัยและเหมาะสมกว่า
กิน Hydroxyzine แล้วง่วงนานแค่ไหน?
- Hydroxyzine อยู่ในร่างกายได้นาน 4-6 ชั่วโมง
Hydroxyzine เริ่มออกฤทธิ์หลังจากกินไปกี่นาที
- ยาเริ่มออกฤทธิ์ใน 15-30 นาที และอยู่ในร่างกายได้นาน 4-6 ชั่วโมง จึงต้องกินวันละหลายครั้ง ต่างจากยาแก้แพ้รุ่นใหม่ที่มักกินวันละครั้ง
Hydroxyzine ใช้นานๆ ได้ไหม?
- ไฮดรอกซิซีน(Hydroxyzine) ควรใช้ในระยะสั้นเท่านั้น(น้อยกว่า 4 เดือน) การใช้ระยะยาว เสี่ยงภาวะสมองเสื่อม(dementia) โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ
Hydroxyzine ลืมกินทำไง?
- ถ้าลืมกิน ให้กินทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าใกล้ถึงมื้อต่อไป ให้ข้ามไปเลย
บทความนี้ได้รับการตรวจสอบโดยเภสัชกร
หมายเหตุ: ข้อมูลนี้อ้างอิงจากคำแนะนำทั่วไปของยา ไม่สามารถทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ส่วนบุคคลได้ และควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ยาทุกครั้ง
อ้างอิง
- Hydroxyzine. Available at: https://go.drugbank.com/drugs/DB00557 (Accessed: 20 March 2025)
- Hydroxyzine. https://www.drugs.com/hydroxyzine.html (Accessed: 20 March 2025)
- Hydroxyzine Dosages for Adults and Children: Your GoodRx Guide. Available at: https://www.goodrx.com/hydroxyzine-pamoate/dosage (Accessed: 21 March 2025)